ĐẶC ĐIỂM VÙNG MIỀN QUA TÔ CANH

Khi đề cập đến người miền Trung, người ta thường nói đến tính chịu khó, chịu khổ, tiết kiệm. Điều gì khiến họ có đức tính như vậy? Bởi vì thiên nhiên ở dãi đất miền Trung quá khắc nghiệt – đặc biệt là vùng Bắc Trung Bộ (từ Thanh Hoá đến Huế). Mùa đông thì trời lạnh thấu xương, có những năm lạnh đến nỗi trâu bò chết hàng loạt. Mùa hè thì trời nắng như đổ lửa. Cho nên nhà thơ Bùi Vợi đã thốt ra rằng “Gió Lào thổi rạc bờ tre/ Chỉ nghe giọng nói đã nghe nhọc nhằn”. Tre là loài cây có thể chịu được khí hậu khắc nghiệt, nhưng mỗi khi gió Lào thổi về thì cũng không chịu nỗi, khô héo, rụng hết lá. Tre mà còn như vậy, thì hoa màu làm sao chịu nỗi. Ruộng đồng khô cằn, nứt nẻ, trơ gốc rạ. Hết hạn hán thì mùa lũ lụt lại kéo về. Cảnh nước ngập, cảnh vội vã gặt lúa chạy lụt,… đã quá quen thuộc với người dân nơi đây.

Thời tiết khắc nghiệt như vậy, cho nên người dân phải sống tằn tiện, tích góp để sử dụng lúc gặp thiên tai, hoạn nạn. Vì thế, bữa ăn ở quê tôi rất đơn giản, thường chỉ có 3 món: món mặn (thịt, cá, cua đồng,…), món rau (luộc, xào, dưa món) và món canh. Món canh hầu như chỉ có rau, hiếm khi có tôm, tép, thịt, cá (canh rau lang, rau muống, dọc mùng, rau tập tàng,…), nhưng hương vị ngon tuyệt!

Còn miền Nam, thiên nhiên quá ưu đãi. Chỉ có hai mùa mưa nắng, mùa mưa hiếm khi đến nỗi xảy ra lũ lụt, mùa nắng cũng không quá nóng. Cho nên cây cối um tùm, hoa màu đa dạng, thường có sẵn trong vườn, tôm cá đầy dưới sông, chim muông phong phú,… Cho nên tô canh của người miền Nam thường có tôm, cua, thịt, cá,… Bởi vậy, khi nói đến món canh của người miền Nam, người ta thường đề cập đến món canh chua rất đặc trưng.

Điều kiện thuận lợi như vậy, nên người miền Nam không lo bị đói, thiếu miếng ăn. Trong lịch sử chưa bao giờ đề cập đến người miền Nam phải chịu nạn đói cả. Muốn ăn rau thì ra vườn hái, muốn ăn tôm cá thì xuống sông, lạch bắt,… Chính vì điều đó đã làm nên đức tính vô tư, phóng khoáng và rất gần gũi của người dân Nam Bộ.